نسل آلفا؛ اولین نفرات و افرادی که تمام زندگی‌شان تحت تاثیر و تسلط تکنولوژی است. کسانی که پس از سال ۲۰۱۰ متولد شدند، اولین نسلی که به‌طور کامل درعصر دیجیتال بزرگ شده واز بدو تولد زندگی‌شان با فناوری و اینترنت احاطه گردیده است. آلفایی‌ها دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که متصل‌ترین نسل به فناوری‌های نوین و زیرک‌ترین نسل در کار با تکنولوژی‌ها به‌شمار می‌روند.
نسلی که ازهمان ابتدا به انواع و اقسام وسایل ارتباط جمعی همچون گوشی‌های هوشمند، گجت‌ها و شبکه‌های اجتماعی دسترسی دارند. کودکانی که ازهمان دوران خردسالی‌شان کاربا این تکنولوژی رامی‌دانندوبرای‌شان پدیده‌ای پیش‌پا‌افتاده محسوب می‌شود. کودکانی که از هم‌اکنون آینده و سرنوشت دنیا را به دست گرفته‌اند. بخش زیادی از جمعیت نسل آلفا هنوز متولد نشده‌اند وبه نظر می‌رسد باید به فکر نسل بتا هم بود. البته درکنارنسل آلفا، نسلی هم باعنوان نسل زدبه گوش‌مان خورده است. بچه‌هایی که تقریبا از اواسط دهه۷۰ تا اواخر دهه۸۰هستند؛ اسامی و القابی که کم‌کم در حال فراگیر شدن است و قطعا تا سال‌های آینده نام‌های زیادی از آنان را می‌شنویم. نسل آلفا کودکانی بودند که شاهد همه‌گیری ویروس کرونا بودند. آنها مدت زیادی در خانه مانده اند و یاد گرفته اند که از صفحه نمایش برای برقراری ارتباط، یادگیری و بازی در سنین پایین استفاده کنند. دسترسی زودهنگام این نسل به تکنولوژی نشان از ارتباط بیشتر آنان با جهان و فرهنگ‌های مختلف است؛ نسلی که در آستانه متاورس قرار دارد و دارای تفاوت‌های چشمگیری با سایر نسل‌هاست.
نسل آلفا؛ عجین‌شده با تکنولوژی
شکل‌گیری نسل‌های آلفا و زد حاکی از آن است که شاید شکاف نسلی متعددی را به‌دنبال داشته باشد. والدینی که تفاوت زیادی با فرزندان خود، مخصوصا در استفاده از تکنولوژی و فناوری نوین دارند. دکتر داوود فریدپور، پژوهشگر ارشد مطالعات راهبردی رسانه در خصوص چنین نام‌گذاری‌هایی می‌گوید: فارغ از تمام نام‌گذاری‌هایی که وجود دارد، موضوع خیلی پیچیده نیست؛ چراکه به کار بردن این اسامی و نام‌هایی همچون آلفا و زد، بر پیچیدگی و ترس ماجرا می‌افزاید. اگر امروز برای خانواده‌ها بگوییم که چنین نسلی به وجود آمده، ترسی وجود آنان را فرامی‌گیرد. این کلمات و این نوع برچسب‌زنی‌ها بار‌های مثبت و منفی زیادی به همراه دارد. وی می‌افزاید: انسان با دو ویژگی عقل و شعور و حق انتخاب نسبت به سایر موجودات متمایز شده و همین امر منجر به این می‌شود که در تعامل با محیط تصمیماتی بدیع و غیرقابل پیش‌بینی اتخاذ کند. انسان بر محیط اثر می‌گذارد و از محیط اثر می‌پذیرد. این تعامل بین انسان و محیط بر اساس حواس پنج‌گانه اتفاق می‌افتد و انسان‌ها در این تعامل تجربه کسب می‌کنند. هرچه در نوع یادگیری و مدل تعامل بین انسان و محیط، حواس بیشتری درگیر باشد، قدرت و سرعت یادگیری افزایش پیدا می‌کند. الگو‌های رفتاری ما بیشتر احساسی، هنرمندانه، عاطفی وناشی ازروحیه لطیفی است که داریم، اما نسل جدید با فراگیر شدن استفاده از این فضای مجازی نظیر کامپیوتر و موبایل و… اطلاعات خود را از این مجرا دریافت می‌کند.
نسل آلفای بامهارت، نه باهوش!
نسل آلفا و زد از والدین در زمینه رسانه پیشی گرفته و اطلاعات این نسل روزبه‌روز در حال افزایش است. این موضوع شاید تا جایی پیش رود و این افراد چنان در فضای مجازی فرو روند که شاهد فاصله زیاد آنان با پدر و مادرهای‌شان باشیم. فریدپور ضمن بیان هوش و مهارت این نسل می‌گوید: اگر ما در مدل یادگیری، حواس بیشتری را درگیر کنیم، به‌دنبال آن قدرت یادگیری و حافظه هم افزایش پیدا می‌کند. ابزارها، نوع و مدل یادگیری نسل‌های امروز با گذشته به سبب تکنولوژی‌هایی که در اختیارشان بوده، بسیار متفاوت شده است. ما احساس می‌کنیم که نسل امروز باهوش‌تر است، در حالی که این‌گونه نیست، بلکه بر اساس تحول رخ‌داده در آموزش‌ها و تعامل با محیط، حواس بیشتری درگیر شده و بنابراین سرعت و مهارت یادگیری افزایش پیدا کرده است. افرادی که با توجه به مهارتی که فریدپور می‌گوید، گویی پیش از تولدشان هم یک کودک الکترونیکی و سایبری بوده‌اند. این استاد دانشگاه بر این باور است که نسل امروز به نسبت سن خود دارای مهارت بیشتری است؛ چراکه ما ابزار‌های مهارت‌آموزی بیشتری متناسب با تحولات تکنولوژی در اختیار آنان گذاشتیم.
سواد رسانه‌ای، نیازمند ارتباط با نسل آلفا
آگاهی والدین، معلمان و تمام مسئولان و برنامه‌ریزان کشور از ویژگی‌های خاص این نسل، موجب درک صحیح آنان از شخصیت این افراد در چنین سونامی اطلاعاتی می‌شود. والدین باید سوادرسانه‌ای را در برخوردبا این نسل در اولویت قرار دهند تا از کودکی که فضای مجازی در خونش تزریق شده، عقب نمانند. راهکار فریدپور دراین خصوص این است که مدیریت و مواجهه با نسل جدید، نیازمند داشتن نگاه و برنامه راهبردی است واین بدان معنی است که باید بین همه کسانی که در تربیت نسل جدید تاثیرگذار هستند، همچون خانواده، دستگاه‌های مسئول آموزش، دستگاه‌های فرهنگی و تربیتی و رسانه‌ها، مدیریت هوشمندانه و تعامل هم‌افزا وجود داشته باشد. به‌هرحال ضروری است که همه مسئولان کشور به یاد داشته باشند که هر کودکی در نسل آلفا منحصربه‌فرد است و نیاز‌های خاص خود را دارد و باید نگاه ویژه‌ای به آنان داشت تا آینده‌ای موفقیت‌آمیز را رقم بزنند.
منبع: روزنامه جام جم
