خبرساز شدن ایده هیجانانگیز یک استارتآپ که میخواهد با نصب آینه در فضا امکان استفاده از انرژی خورشیدی در شب را فراهم کند، بهانهای شد تا از تلاشها برای ساخت داروهای اختصاصی بر اساس ترکیب ژنتیکی افراد، خودروهای خود تعمیرشونده، تبدیل جانوران مرده به ربات و … بگوییم.
استفاده از انرژیخورشیدی در شب
تامین انرژی خانهها، صنایع و دیگر فعالیتهای انسانها با منابع پاک، با قابلیت دسترسی همیشگی و تجدیدپذیر که به محیطزیست و سلامت انسانها آسیبی نزند چالش ذهنی بسیاری بوده است. شاید در طول روز بتوان انرژی خورشید را به این منظور به خدمت گرفت، اما این انرژی شبها از دسترس خارج میشود. برای حل این چالش، یک استارتآپ که در کالیفرنیا قرار دارد، قصد دارد آینههای در حال چرخش را اطراف زمین مستقر کند؛ آینههایی که قادرند نور خورشید را به نیروگاههای خورشیدی بفرستند تا بتوان به کمک آنها انرژی تجدیدپذیر را شبهنگام پس از غروب خورشید هم تولید کرد. پژوهشگران میگویند یک نمونه طرح اولیه ماهواره بازتابدهنده نور ممکن است سال آینده راهی مدار زمین شود. بن نواک، پایهگذار و مدیرعامل شرکت «رفلکت اوربیتال»، به تازگی طرحهای این شرکت را در نشست بینالمللی انرژی از فضا معرفی کرده است. ایده «رفلکت اوربیتال»، صورتی فلکی متشکل از ۵۷ ماهواره کوچک است که در مدار قطبی همگام با خورشید و در ارتفاع ۶۰۰ کیلومتری به دور زمین میچرخند. براساس این طرح، ماهوارهها همزمان و در زمانی مشخص از روز، بر فراز هر نقطهای از زمین پرواز میکنند.
«نواک» در نشست معرفی این فناوری گفت: «مشکل این است که انرژی خورشیدی زمانی که ما واقعا به آن نیاز داریم در دسترس نیست.» به گفته او، اگر بتوانیم پیش از طلوع خورشید و پس از غروب آن، مقداری انرژی خورشیدی دریافت کنیم، واقعا عالی خواهد شد، زیرا در این صورت میتوان با فناوری مبتنی بر بازتابنده این مشکل را حل کرد. جرم ماهوارههای رفلکتاوربیتال تنها ۱۶ کیلوگرم خواهد بود و آینههای مایلاری آن اندازهای حدود ۱۰ متر در ۱۰ متر خواهند داشت. آینههای این ماهوارهها بهشکلی طراحی شدهاند که نور را در قالب یک پرتو متمرکز میکنند. این پرتو بر مبنای تقاضای اپراتورهای مزارع خورشیدی هدایت و متمرکز میشود. نواک میگوید: «ما میخواهیم این کار را تا حد امکان آسان کنیم؛ مثلا شما وارد یک وبسایت شوید، مختصات جیپیاس خودتان را به ما بگویید. ما بعد از تاریکی، نور خورشید را به شما میرسانیم.» به گفته او، این آینهها آلودگی نوری ایجاد نمیکنند و اگر شما فرضا حدود ۱۰ کیلومتر از لبه یک مزرعه خورشیدی فاصله داشته باشید، اگر مستقیم به آسمان نگاه کنید، اصلا نوری نخواهید دید، اما اگر به مزرعه خورشیدی نگاه کنید، ممکن است نوعی نور درخشان، شبیه به نور ساختمان را مشاهده کنید.
مزارع هوشمند شناور
جهان به غذای بیشتری نیاز دارد؛ این مسئله نه شوخیبردار است و نه میشود از آن فرار کرد. طبق اعلام سازمان ملل، تا سال ۲۰۵۰ دو میلیارد نفر به جمعیت کره زمین اضافه میشود و تقاضا برای مواد غذایی تا ۷۰ درصد افزایش مییابد؛ بنابراین افزایش جمعیت و گسترش شهرسازی، جایی برای کشاورزی باقی نخواهد گذاشت. برای حل این مشکل، معماران و طراحان یک شرکت استارتآپی، پروژه کشاورزی هوشمندی را پیشنهاد دادهاند که قرار است در آینده در سراسر افق شهرها و روی رودخانهها و اقیانوسها بهطور شناور گسترده شود. طبق گفته خاویر پونس، مدیر این پروژه، سازهای سه طبقه به ارتفاع ۲۴ متر مجهز به پنلهای خورشیدی در بالای سازه برای تأمین انرژی، قادر است انواع و اقسام گیاهان را در مساحت ۱۲ هکتار، بدون استفاده از خاک و تنها به کمک مواد مغذی معلق در مایع، تولید کند. از لایههای زیرین این سازهها میتوان حتی بهعنوان مزارع پرورش ماهی استفاده کرد. تنها یک واحد از این سازه به ابعاد ۳۵۰ در ۲۰۰ متر میتواند بهطور تخمینی ۸٫۱ تن سبزی و ۱٫۷ تن ماهی در سال تولید کند.
داروهای اختصاصی بر اساس ترکیب ژنتیکی
این نوع فناوری در حال حاضر وجود دارد؛ اما برای تکمیل شدن و عمومیتر شدن راه درازی در پیش دارد. داروی بیششخصیسازیشده (hyper-personalised)، دارویی ژنتیکی است که تنها برای یک بیمار خاص ساخته شده و امکان درمان بیماریهایی را دارد که زمانی غیر قابل درمان یا آن قدر نادر بودند که ارزش تحقیق برای درمان آن نداشتند. مثلاً در سال ۲۰۱۹، دختربچهای به اسم «میلا مکووچ» که از بیماری مغزی ژنتیکی نادر و کشندهای رنج میبرد، تحت درمانی کاملاً ویژه با دارویی که مخصوص خود او ساخته شده بود، قرار گرفت. این دارو نتوانست بیماری او را بهطور کامل درمان کند؛ اما از پیشروی بیماری جلوگیری کرد و این خود موفقیت بزرگی به حساب میآید. تولید چنین داروهای شخصیسازی شدهای با پیشرفت سریع در تعیین توالی دیانای و ویرایش ژن امکانپذیر است. هزینه ساخت توالی کامل ژنوم انسانی از حدود ۲۰ میلیون دلار در سال ۲۰۰۶ به کمتر از ۵۰۰ دلار در سال ۲۰۲۰ رسیده است. بااینحال، ساخت دارو همچنان به منابع قابل توجه (تولید داروی میلا یک سال طول کشید) و همکاری نیروهای متخصص نیاز دارد. با پایین آمدن هزینههای این روش درمانی میتوان امیدوار بود در آینده بیماران بیشتری بتوانند از داروهای مخصوص خود استفاده کنند و روند درمان آنها تسریع شود.
تونلهای پیشرفته زیرزمینی برای فرار از ترافیک
بهجز ساختن خودروهای الکتریکی، پرتابکردن موشک به فضا و مسکونیسازی مریخ، شرکت استارتآپی «ایلان ماسک» در ایدهای متفاوت بهدنبال ابداع یک مدل تونلسازی در زیرزمین است تا برای همیشه ترافیکهای کشنده سطح شهر را از بین ببرد. تا امروز فقط میدانیم که شرکت جدید «ماسک» با اسم فوقالعاده خلاقانهاش برای این طرح یعنی Boring Company قرار است این کار را انجام دهد، باقیاش اصلا مشخص نیست و چیزی اعلام نشده است. او پیرامون فعالیت شرکت خود گفته: «ما تازه داریم سر در میآوریم که برای بالا بردن سرعت تونلسازی زیرزمین باید چه کاری کنیم، فکر میکنم چیزی بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰درصد سریعتر.» ماسک با صداقت کامل میگوید: «ما هیچ ایدهای نداریم که داریم چه کاری میکنیم، میخواهم رک بگویم». برای مسیرهای کوتاه، ماسک تصور میکند که ماشین سوار بر یک آسانسور میشود و به زیرزمین میرود، سپس روی اسکیتهای الکتریکی، حرکتی ثابت روی ریل با سرعت ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت خواهد داشت. اما برای سفرهای طولانیتر (مثل نیویورک تا واشنگتن)، بورینگ کمپانی میخواهد تونلهایش را به فناوری هایپرلوپ مجهز سازد. اگر نمیدانید هایپرلوپ دقیقا چیست، در واقع نام یک فناوری جدید مطرح شده توسط ماسک است که میتواند انسانها و بارها را در تونلهایی با فشار هوای خاص تا سرعت ۱۱۲۵ کیلومتر در ساعت حرکت دهد.
تبدیل جانوران مرده به ربات
ایده عجیب و ترسناک یک شرکت استارتآپی در تگزاس که شاید در آینده فراگیر شود، نکروباتیک نام دارد که در آن جانوران مرده به ربات تبدیل میشوند. این فناوری درحالحاضر در حال بررسی است. اعضای این شرکت تاکنون موفق شدند عنکبوت مردهای را بهنوعی بازوی محرک تبدیل کنند که میتوان با آن اجسام کوچکی را از روی زمین برداشت. دانشمندان برای این کار، به بدن عنکبوت مرده، هوا تزریق کردند، چون عنکبوتها برای فرستادن خون به اندامهای خود از هیدرولیک کمک میگیرند. درحالحاضر، این فناوری در مراحل اولیه به سر میبرد، اما شاید در آینده همهگیر شود؛ مدیران این استارتآپ میگویند میتوان از این عنکبوت رباتی برای برداشتن اجسام بسیار ریز در آزمایشگاه استفاده کرد یا بهصورت مامور مخفی آن را میان حشرات همنوع خود فرستاد.
فناوری چاپ چهاربعدی
در بین عجیبترین ایدههای استارتآپی آینده، چاپ چهاربعدی شاید اسم گمراهکنندهای داشته باشد. یک شرکت سوئدی مشغول بررسی این ایده است و در این باره گفته که منظور از چاپ چهار بعدی این نیست که بشر قادر خواهد بود در تولید محصولات، بُعد فضایی اضافهای ایجاد یا به آن دسترسی پیدا کند؛ بلکه منظور این است محصولی که با چاپ چهاربعدی تولید شده، در واقع شی سهبعدی است که درمعرض محرکهای خاصی (مثلاً آب، گرما، تکان و …) میتواند خواص خود را تغییر بدهد! کاربردهای چاپ چهاربعدی هنوز بهطور کامل مشخص نشده است؛ اما در حال حاضر صنایعی که میتوانند از این فناوری بهره ببرند شامل این موارد است: سلامت و درمان (قرصهایی که تنها در دمای خاصی در بدن فعال میشوند)، مد و پوشاک (لباسهایی که در دمای پایین تنگتر میشوند یا کفشی که موقع دویدن تغییر فرم میدهد) و اسباب و وسایل خانه (تخته مسطحی که در مجاورت آب یا نور به شکل صندلی در میآید).
پیدا کردن بهترین همسر از طریق DNA
استارتاپ DNA Romance قصد دارد از طریق DNA افراد، بهترین همسر را به افراد معرفی کند تا بتواند نقش پررنگی در کاهش آمار طلاق جهانی داشته باشد. کیتهای تولیدی این استارتاپ میزان سروتونین ترشح شده افراد در زمانهای مختلف را میسنجد و تعیین میکند که علاقه شما به چه کسی واقعی است. این استارتاپ که بیشتر شبیه یک پلتفرم پزشکی به نظر میرسد در واقع یک وبسایت دوستیابی است. کاربران با ثبتنام در این وبسایت یک کیت تست دیانای دریافت کرده و بزاق خود را برای آنها میفرستند. آنها با بررسی و تطبیق اطلاعات ژنتیکی افراد، مناسبترین گزینه برای تشکیل زندگیمشترک را برای شخص پیدا میکنند.
خودروهای خود تعمیرشونده
هزینههای تعمیر خودرو، بهخصوص خودروهای پیشرفته واقعاً سرسامآور است؛ برای همین، ایده اتومبیلهایی که میتوانند خود را تعمیر کنند، به جز این که یکی از عجیبترین ایدههای یک شرکت استارتآپی آینده محسوب میشود، شاید یکی از بهترینهای دنیای فناوری باشد. لامبورگینی و شرکت استارتآپی «امآیتی» در نظر دارند با همکاری یکدیگر از پروژه مفهومی ابرخودروی بینظیری موسوم به «ترزو میلنیو» رونمایی کنند که میتواند خود را تعمیر کند و حتی عجیبتر از آن، کل پیکره خودرو برای ذخیره انرژی استفاده میشود. درست مانند واکنش بدن انسان به آسیب و صدمه، بدنه خودرو درصورت بروز خراشهای کوچک وارد حالت خودتعمیری میشود و از گسترش این خراشها و آسیب جدی به خودرو جلوگیری میکند. درحال حاضر جوانب بسیاری از این پروژه در حد فرضیه است؛ اما تحقیقات حاضر در مورد پلیمرهای خودترمیمشونده ممکن است روزی تولید چنین خودروهایی را به واقعیت تبدیل کند.
انگشتر میکروبی برای حفظ سلامتی
یک شرکت استارتآپی در حال پژوهش بر روی ساخت یک حلقه انگشتری حاوی میکروبیوم دستگاه گوارش صاحب آن است تا وقتی فرد در محیطی قرار میگیرد که ممکن است تأثیر منفی روی این باکتری داشته باشد، رنگ حلقه تغییر کند؛ بدین ترتیب، فرد مطلع میشود که باید از آن محیط دور شود یا سریع دستهایش را بشوید. به گفته دانشمندان، تعداد باکتریهای بدن انسان که به مجموع آنها میکروبیوم میگویند، بیشتر از سلولهای آن است و شبکه عصبی این میکروبیوم مانند مغز دوم انسان عمل میکند. این شبکه عصبی مثل مغز در حل مسائل ریاضی و بحثهای فلسفی نقش ایفا نمیکند، اما در تماس مستقیم با مغز و در سلامت و حفظ سیستم ایمنی بدن بسیار مؤثر است. در حال حاضر انگشترهایی در بازار وجود دارد که ادعا میشود سنگ سازنده آنها هنگام تغییر حالت درونی فرد، تغییر رنگ میدهد؛ صحت این ادعا البته تأیید نشده است. اما پروژه انگشتر میکروبی و قابلیت تغییر رنگ آن در مجاورت با شرایطی که برای این میکروبیوم و بدن انسان مضر است، میتواند در آینده در حفظ سلامت انسان نقش داشته باشد.
منبع: روزنامه خراسان