پروتئین لنفوم کیناز آناپلاستیک (ALK) رشد سلول‌ها را در بدن تنظیم می‌کند. این سلول توسط ژن ALK در بدن تولید می‌شود. برخی از انواع سرطان، مانند سرطان سلول غیر کوچک ریه (NSCLC) این ژن را دستکاری می‌کنند و باعث می‌شوند سرطان رشد کند و پخش شود.
سرطان سلول غیرکوچک ریه یکی از انواع شایع سرطان ریه است و ۸۰ تا ۸۵ درصد سرطان‌های ریه را شامل می‌شود. ۳ تا ۵ درصد سرطان‌های NSCLC تومور‌های ALK-مثبت دارند که نوع شدیدتری از از سرطان ریه است و در جوانان بدون سابقه مصرف دخانیات یا با سابقه مصرف دخانیات کم مشاهده می‌شود.
داروی Lorlatinib نسل سوم و جدید دارو‌های سرکوب‌کننده ALK است که در صف اول درمان بیماران مبتلا به سرطان سلول غیر کوچک ریه با ALK-مثبت قرار دارد. یک آزمایش بالینی جدید توسط پژوهشگران مرکز سرطان پیتر مک‌کالم در ملبورن استرالیا، اثر بلندمدت این دارو را روی پیشرفت سرطان بررسی کرده است.
نتایج بسیار خوب، یا به قول دانشمندان، «بی‌سابقه» بوده‌اند. آنها نتایج مطالعه خود را در ژورنال Clinical Oncology منتشر کرده‌اند.
نتایج قرص جدید سرطان ریه
در فاز سوم آزمایش، ۲۹۶ بیمار با سرطان درمان‌نشده و پیشرفته NSCLC با ALK-مثبت به‌طور تصادفی یکی از دو داروی Lorlatinib و Crizotinib را دریافت کردند. Crizotinib نسل اول سرکوب‌کننده‌های ALK است که با نام تجاری Xalkori فروخته می‌شود. Lorlatinib یک قرص است که روزی یک بار مصرف می‌شود، درحالی‌که Crizotinib باید روزی دو بار مصرف شود.
هدف اولیه آزمایش بقای بیمار و توقف پیشرفت سرطان بود. هدف اصلی ثانویه، بقا و درمان کامل سرطان بود. همچنین یکی دیگر از اهداف ثانویه این بود که سرطان در مغز پخش نشود (یا متاستاز نکند).
پنج سال پس از درمان، ۶۰ درصد بیماران مصرف‌کننده Lorlatinib بدون نشانه‌ای از پیشرفت سرطان زنده بودند؛ این عدد برای بیماران مصرف‌کننده Crizotinib هشت درصد بود. همچنین Lorlatinib در مقایسه با Crizotinib ریسک پیشرفت سرطان یا مرگ را ۸۱ درصد و ریسک پیشرفت متاستاز سرطان در مغز را ۹۴ درصد کاهش داد.
این آزمایش ادامه یک آزمایش سه ساله بود که نتایجی مشابه داشت.
نتایج هر دو آزمایش نشان می‌دادند که Lorlatinib لیپید‌های خون (کلسترول‌ها و تری‌گلیسریدها) را افزایش می‌دهد و باعث افزایش ریسک وقایع شدید در بیمار می‌شود. اما این ریسک با کاهش دوز دارو قابل کنترل است، بدون آن که در ثمربخشی آن تأثیر منفی بگذارد.
منبع: دیجیاتو
