ششمین دوره انتخابات ریاستجمهوری در تاریخ ۲۱ خرداد سال ۷۲ برگزار شد. در این انتخابات، ۱۲۸ نفر به عنوان داوطلب ثبتنام کردند و علیاکبر هاشمی رفسنجانی، احمد توکلی، عبدالله جاسبی و رجبعلی طاهری توسط شورای نگهبان تایید صلاحیت شدند. عبدالله نوری به عنوان وزیر کشور برگزاری این انتخابات را بر عهده داشت.
رقبای انتخابات ششم
رقبای هاشمی در این انتخابات خیلی قوی نبوده و او با حمایت جامعه روحانیت، جامعه مدرسین، موتلفه و سایر تشکلهای راست توانست بیش از ۶۰ درصد آرا را بدست آورد و احمد توکلی را شکست داده و دولت دوم خود را تشکیل دهد.
هاشمیرفسنجانی تا آن مقطع سوابقی از جمله جانشین فرماندهی کل قوا، نمایندگی و ریاست مجلس شورای اسلامی در دورههای اول، دوم و سوم، نمایندگی مجلس خبرگان رهبری و ریاست دولت پنجم را دارا بود. عبدالله جاسبی رئیس وقت دانشگاه آزاد اسلامی با مشورت هاشمی و برای اینکه صحنه بدون رقیب نماند، در انتخابات شرکت کرده بود. طاهری سابقه نمایندگی مجلس و تاسیس سپاه در استان فارس را داشت، اما احمد توکلی رقیب جدی هاشمی بود که شعار توزیع درآمد و عدالت داد. در کارنامه احمد توکلی که دکترای اقتصاد داشت، نمایندگی مجلس و وزارت کار دیده میشد. او هم از جناح راست محسوب میشد. جناح چپ که مجلس چهارم را در سال ۷۱ از دست داده بود، در این انتخابات غایب بود.
انتقاد به سیاستهای اقتصادی دولت اول هاشمی
توکلی درباره خاطرات آن انتخابات و دلیل حضورش در آن انتخابات گفت: «معتقدم مدل توسعه اقتصادی هاشمی با آرمانهای امام و انقلاب فاصله داشت. آقای هاشمی به دنبال رشد بود در حالیکه آثار نشتی این رشد به فقرا هم میرسید.»
وی همچنین گفت: «معتقد بودم که رقابتها در انتخابات ریاست جمهوری به سمت واقعی شدن پیش برود بنابراین به سراغ ۲ نفر از افرادی که معتقد بودم احتمال دارد با آقای هاشمی رقابت کنند، رفتم؛ بنابراین با آقای جواد لاریجانی و مرحوم پرورش ملاقات کردم… هر دو بزرگوار ضمن تائید نگرش و باور من در خصوص رقابتی شدن انتخابات ریاستجمهوری حاضر نشدند که با آقای هاشمی به رقابت بپردازند… بنده در جریان رقابتها بر روی توزیع درآمد، زندگی اشرافی و نقش آقای هاشمی در اقتصاد و عدم رضایت خاطر مردم دست گذاشتم.»
واقعیت این بود که محبوبیت هاشمی به خاطر اجرای سیاستهای آزادسازی اقتصادی به شدت افت کرده بود. در سال ۷۱ اجرای این سیاستها به بروز ناآرامی در برخی شهرها از جمله مشهد، اسلامشهر، قزوین و شیراز منجر شد. با این حال کارگزاران دولت اول هاشمی، رفاه و سازندگی را از دستاوردهای آن دولت میدانستند.
مشارکت ۵۰ درصدی
این انتخابات در روز ۲۱ خرداد ۷۲ برگزار شد و احمد توکلی نتوانست در برابر هاشمی کاری به پیش ببرد البته خود هاشمی هم از نتیجه انتخابات راضی نبود. او در خاطرات روز ۲۳ خرداد سال ۷۲ نوشته است که «ساعت هشت و نیم صبح به دفترم رفتم. آمار قطعی انتخابات اعلان شد. ۶۳/۱ درصد من و بقیه، سه نفر دیگر. به نظرم آرایم کم و تلخ است… عصر در جلسه هیات دولت شرکت کردم بحث زیادی درباره انتخابات شد. اکثرا عصبانی هستند» آرای هاشمی نسبت به انتخابات ۶۸، حدود ۵ میلیون کاهش داشت.
بیش از ۳۳ میلیون نفر در آن انتخابات واجد شرایط رای دادن بودند که بیش از ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در این انتخابات شرکت کردند. میزان مشارکت کمی بیش از ۵۰ درصد و میزان آرای هاشمی۶۳ درصد بود.
آرای نامزدهای انتخاباتی در این دوره به این شرح بود.
۱- اکبر هاشمی رفسنجانی: ۱۰ میلیون و ۵۶۶ هزار و ۴۹۹ رای
۲-احمد توکلی: ۴ میلیون و ۲۶۰ هزار و ۸۷۹ رای
۳-رجبعلی طاهری: ۱۱۴ هزار و ۷۷۶ رای
۴-عبدالله جاسبی: ۸۹ هزار و ۲۸۰ رای
منبع: ایسنا