کاهش هزینه‌های سرطان با به کارگیری یک مدل پیش‌بینی-مجله زن خوب

شیرین حکمت، دانشجوی دکترای سم شناسی و فارماکلوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران که برنده جایزه رویان هم شده بود در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره طرح خود و هم گروهی‌هایش که در زمینه درمان سرطان ارائه داده‌اند، مطرح کرد: طرحی که انجام دادیم در مرکز نوآوری سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری‌های دکتر مهسا ملا پور و دکتر حمیدیه رقم خورد.  

او با بیان اینکه مدلسازی ارگانوئید می‌تواند برای تست‌های دارویی در پزشکی بازساختی استفاده شود، توضیح داد: طرح ما  یک مدل پیش بینی دقیق برای سرطان مثانه است و می‌تواند به صورت  دقیق تری برای تست دارو قبل از این‌که برای بیمار استفاده شود انجام شود، چرا که براساس نمونه‌هایی است که از خود بیمار گرفته می‌شود و می‌توانیم به صورت دقیق پیش بینی کنیم که برای هر بیمار کدام دارو به چه میزان به صورت بهتری جواب می‌دهد و قبل از اینکه پروسه درمان شروع شود در این مدل تست می‌شود و به پزشک اطلاعات لازم داده می‌شود که کدام دارو برای بیمار بهتر است. این نوعی پزشکی شخصی سازی شده است.

شیرین حکمت بیان کرد: این کار به کمک یک مدل سه بعدی کشت سلول که اسم آن ارگانوئید است، استفاده می‌شود، این مدل با استفاده از سلول‌های بنیادی بوده و از خود بافت نمونه بیوپسی تومور بیماران گرفته می‌شود.

این محقق درباره تحقیقی که بر روی سرطان مثانه انجام شده، گفت: از آنجا که سرطان مثانه تقریبا جزء پرهزینه‌ترین سرطان‌ها است و مرگ و میر بالایی  دارد، یکی از مشکلات این است که مدل پیش بینی دقیق برای پیدا کردن دارو‌های جدید و استراتژی‌های جدید برای این نوع سرطان وجود ندارد و مدل‌های دیگر که کشت دو بعدی هستند پاسخگوی نیاز برای مطالعات نیستند؛ به همین دلیل به یک مدل جدیدتر نیاز بود که دقیق‌تر بتواند پیش بینی کند و ما مدل‌های کشت سه بعدی یا ارگانوئید را انتخاب کردیم.

او ادامه داد: عود در این بیماران زیاد است و براساس نوع بیماری برخی بیماران هستند که دارو‌ها روی آن‌ها جواب نمی‌دهد و باعث عود تومور می شود، به همین دلیل بهتر است از قبل پیش بینی کنیم که کدام دارو روی کدام بیمار بهتر جواب می‌دهد که دچار عود یا هزینه‌های اضافی نشوند. از همین جهت به یک مدل دقیق برای پیش بینی نیاز است.

حکمت گفت: با همکاری مرکز تحقیقات اورولوژی بیمارستان امام خمینی (ره) این کار را انجام دادیم و همکاری‌هایی داشتیم، نمونه‌هایی از بیماران مبتلا به سرطان مثانه بیمارستان امام گرفته شد که تا اینجای کار نتیجه بخش بوده است؛ اما نیاز است با دارو‌های مختلف و بیشتری تست شود.

او با تاکید بر اینکه این آزمایشات هیچ عوارضی برای بیماران ندارد، افزود: این مدل برای سایر سرطان‌ها به خصوص توومور‌های جامد قابل کار است که ما فعلا سرطان مثانه را برای تست انتخاب کردیم.

خبرنگار: فاطمه کربلایی