«حجم مواد غذایی هدررفته در ایران به اندازهای است که با آن میتوان غذای ١۵ میلیون ایرانی را در سال تأمین کرد.» این آماری است که در تازهترین گزارش سازمان ملل در خصوص آمار دورریز غذا در کشورهای آسیایی اعلام شده است.
در این گزارش تخمین زده شده در ایران هر خانوار، سالانه ۹۳ کیلوگرم مواد غذایی دورریز دارد که به گفته معاون وزیر جهاد کشاورزی صفدر نیازی، برنج سهم ۱۰ درصدی در این دورریز مواد غذایی را دارد.
دور ریز برنج در ایران سالانه به یک میلیون تن میرسد که این میزان به اندازه برنجی است که ایران وارد میکند. این یعنی اگر از سفره هر ایرانی روزی یک دانه برنج دور ریخته شود، در مجموع روزانه ۸۷ میلیون دانه برنج هدر میشود که میتواند غذای ۲۳ هزار نفر را در یک روز تامین کند.
چند ماه قبل هم سازمان جهانی خواربار و کشاورزی (فائو) در گزارشی اعلام کرد در حالی که مجموع دورریز مواد غذایی در ۲۷ کشور اروپایی، ۹۰ میلیون تن در سال اعلام شده، آمار دورریز، تنها در کشور ایران ۳۵ میلیون تن در یک سال است با ارزش تقریبی ۱۵ میلیارد دلار.
بر اساس اطلاعات آماری ارائه شده در اولین کنگره بینالمللی کشاورزی سالم، علاوه بر دورریز سفره ایرانیان، ارزش ضایعات محصولات کشاورزی در ایران برابر با حدود ۲۵ درصد درآمد ملی از صادرات نفت است.
صرف نظر از اینکه دورریز غذای ایرانیان بیشتر از قشر مرفه جامعه است یا طبقات متوسط و پایین، ایران کشور خشک و کم آبی است و بیشترین مصرف و هدر رفت آب هم در بخش کشاورزی انجام میشود که مواد غذایی را تولید میکند و در نتیجه مواد غذایی که در ایران دوریخته میشود منابع آبی را هم هدر میدهد.
دکترای علوم تغذیه آرزو حقیقیان معتقد است اگر قیمتها منطقی شود تاثیر زیادی در کاهش ضایعات سفره دارد و باعث میشود غذای کمتری دور ریخته شود. مثل کاری که برای نان انجام شد و واقعی شدن قیمت آن و حذف یارانه نان تا ۳۰ درصد از دورریز آن را کم کرد.
اما مسئول مرکز رشد و نوآوری غذا دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی عزیزالله زرگران میگوید ضایعات غذا در ایران از مزرعه تا سفره وجود دارد. علاوه بر مصرفکننده، سیستم توزیع غیراصولی و حملونقل غلط مواد غذایی باعث میشود بخش زیادی از این مواد غذایی هدر روند و باید به جای افزایش قیمت و فشار بر روی مردم فرهنگ غلط مصرف اصلاح شود.
دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران محسن طباطبایی مزدآبادی هم میگوید در بیشتر کشورها فرهنگ استفاده بهینه از مواد خوراکی وجود ندارد، اما کشورهای توسعه یافته راهکارهایی را برای جلوگیری از هدررفت غذا در نظر گرفته اند، مثلا آلمان برای جلوگیری از اسراف در رستورانها مقررات سختگیرانهای وضع کرده، طوری که در رستورانها مأمورانی وجود دارند که در صورت اسراف غذا افراد را از طریق کد ملی جریمه میکنند. در مدارس این کشور هم آموزش رسمی برای جلوگیری از اسراف وجود دارد.
در مجموع فرهنگسازی و تغییر فرهنگ مصرف غذا در ایران تنها راهکار موجود برای جلوگیری از دورریز غذا از سفره ایرانیان است که این مهم از طریق گنجاندن این موضوع در کتابهای درسی، انتشار محتوای پر تکرار در فضای مجازی و صدا و سیما قابل انجام است و در دراز مدت تاثیر خود را میگذارد.
منبع: فارس